Maar bij mijn eerste algemene beschouwing had ik niet kunnen bedenken dat de magere jaren zo dichtbij waren. De crisis slaat diepe gaten in economie én samenleving. Echter, met de voorliggende begroting toont het college niet het gevoel van urgentie. Het beleid uit de vette jaren wordt grotendeels doorgetrokken ten koste van een aantal essentiële pijlers voor de toekomst: jeugdbeleid, ecologie en water.

We moeten ons echter goed beseffen dat we nú op een historisch kruispunt staan. Deze crisis kan leiden tot meer onderlinge verbondenheid in Brabant als iedereen een stapje terugdoet, óf tot een nog meer gefragmenteerde samenleving waarin iedereen zijn eigen deel opeist. Kiezen we de voor het laatste, dan komen we in een neerwaartse spiraal met meer werkloosheid en onzekerheid. Juist nu komt het erop aan of de provincie zich een dienende houding kan aanmeten en de juiste maatregelen voor de toekomst durft te nemen. De leuke dingen uit het bestuursakkoord los durft te laten. Dat vraagt om een beleidsomslag.

Daarom wil ik nu het economisch slechter gaat wéér pleiten voor een Jozef economie. Jozef voerde immers niet enkel in vette jaren maar ook in magere jaren een duurzaam beleid met een oog voor de noden in de samenleving. Genesis 42 leert ons immers dat Jozef als onderkoning de rijk gevulde graanschuren niet verbraste en enkel voor zichzelf hield. Ondanks dat de toekomst ongewis was, de honger op de loer lag, stelde hij de graanschuren open voor zijn onderdanen en omliggende volken. Met oog voor de behoeftige in de wijde omgeving. Zorgvuldig delend van de rijkdom die hij tot zijn beschikking had.

Om die Jozefeconomie ook in Brabant te voeren is een herbezinning noodzakelijk. De Staten van Brabant zouden wat ons betreft het initiatief hiertoe nemen. We moeten mét de samenleving toekomstverkenningen maken over de aanpak van de financiële crisis, maar ook over de aanpak van de sociale-, water-, energiecrisis. Commissaris van de Donk heeft in zijn installatierede aangegeven die bezinning graag te willen leiden. Ik roep hem hierbij op om als voorzitter PS deze herbezinning met ons krachtig te voeren.

En die herbezinning wordt wat ons betreft geschraagd op een viertal peilers.

1. De crisis heeft pijnlijk duidelijk gemaakt dat de Brabantse arbeidsmarkt onvoldoende flexibel en toekomstbestendig is. We zullen er voor moeten zorgen dat menselijk kapitaal en ondernemingspotentieel hand in hand blijven gaan. Met bijzondere aandacht om kwetsbare jongeren binnen boort te houden. Werkloosheid dreigt nu voor een kwart van de jongeren die zwak staan op de arbeidsmarkt en die ook nog met persoonlijke problemen kampen. Een stevige sociaal-economische aanvulling voor die doelgroep op het huidige crisispakket is dringend noodzakelijk.

2. Wij hebben door de verkoop van Essent de dure plicht op ons geladen om minimaal de gemaakte afspraken voor duurzame energie na te komen. De huidige doelstellingen van het college zijn ontoereikend. De ChristenUnie-SGP fractie vindt het bestrijden van co2-uitstoot een kwestie van gerechtigheid. Arme mensen in ontwikkelingslanden dragen nauwelijks bij aan klimaatverandering. Maar zij betalen wel de prijs. Wat ons betreft worden windenergieprojecten in de komende twee jaar dan ook niet de nek omgedraaid maar juist gestimuleerd. De onderdelen in het Waterplan voor klimaatadaptatie mogen niet het kind van de rekening worden. Er zou een verschuiving moeten plaatsvinden van infra budgetten naar duurzame vervoersvormen als spoor- en vaarwegen.

3. Wij mogen onze verantwoordelijkheid voor de jongeren die professionele zorg nodig hebben niet beschamen. Wij delen niet de terughoudende benadering van het college om te bezuinigen op de jeugdzorg. Waar de draaglast van de opvoeding de draagkracht van de opvoeders overstijgt mag de provincie zich niet als boekhouder opstellen.

4. Realisatie van EHS, de verbindingszones en het waterbeleid vragen een blijvende en snelle investering. Als rentmeesters over de schepping mogen we hier nu en in de toekomst niet in verslappen. Tot 2013 zijn de middelen hiervoor beschikbaar vanuit het ILG budget. Tempo maken in plaats van temporiseren.

Voorzitter, wij zetten de stip aan de horizon dan ook niet op 2011 maar op 2015. Toewerkend naar een sociale en duurzame economie en een stabiele en betrokken samenleving. Juist in magere jaren. Jozef gaf ons hierin het voorbeeld. Niet door de rijkdom op te eisen maar door te geven te delen en dienend leiderschap te tonen.

Wij wensen het college en ons allen Gods onmisbare zegen toe bij het maken van de juiste keuzes en het uitoefenen van onze verantwoordelijkheden.

Hermen Vreugdenhil

Statenlid ChristenUnie-SGP Noord-Brabant